ONDERWERP 3: Digitale geletterdheid
Digitale geletterdheid verwijst naar het vermogen om vaardig en doordacht om te gaan met digitale informatie in onze technologiegedreven samenleving. Het omvat de vaardigheid om digitale inhoud op verschillende platforms en apparaten te beoordelen, te navigeren en toe te passen. In wezen breidt digitale geletterdheid de fundamentele concepten van conventionele informatiegeletterdheid uit om te passen bij de digitale omgeving.
Digitale geletterdheid omvat meer dan alleen het bedienen van een computer. Om digitale geletterdheid te bereiken, moeten individuen verschillende competenties ontwikkelen. Ze moeten technologie vaardig gebruiken om inhoud te zoeken en te genereren, problemen op te lossen en innovatie te bevorderen. Effectieve online verbinding en communicatie, samen met de vaardigheden om te leren, samen te werken met leeftijdsgenoten en nieuwe informatie te verkennen en te verspreiden, zijn essentiële componenten. Bovendien moeten leerlingen bij het uitvoeren van deze activiteiten ook in staat zijn om risico’s te identificeren, online veiligheid te handhaven, hun fysieke en emotionele gezondheid te beschermen en positief online gedrag te vertonen.
Digitale geletterdheidsvaardigheden zijn onmisbaar geworden voor het navigeren in de steeds verder gedigitaliseerde wereld. Enkele belangrijke vaardigheden zijn:
- Algemene computervaardigheden: Fundamentele vaardigheden die de basis vormen voor het gebruik van digitale media in het dagelijks leven.
- Onderzoek doen: Het vermogen om relevante informatie te vinden in de enorme hoeveelheid beschikbare digitale media, essentieel voor het effectief gebruiken van verschillende digitale platforms.
- Aanpassen aan technologische innovaties: Gezien het snelle tempo van technologische vooruitgang is het vermogen om zich aan nieuwe ontwikkelingen aan te passen cruciaal voor het omgaan met digitale platforms.
- Samenwerken op digitale platforms: Aangezien een aanzienlijk deel van werk en onderwijs digitaal plaatsvindt, is vaardigheid in het navigeren door diverse digitale media voor samenwerkingsdoeleinden van vitaal belang.
- Begrijpen van terminologie en vertrouwd zijn met gangbare digitale media: Vaardigheid in het begrijpen van digitale termen en vertrouwdheid met veelgebruikte digitale tools en platforms stelt gebruikers in staat hun digitale competenties optimaal te benutten.
Deze competenties kunnen verdeeld worden in drie categorieën:
Online Communicatie:
Effectieve online communicatie is een essentiële digitale vaardigheid die onmisbaar is in zowel professionele omgevingen als tijdens universitaire studies. Tijdens de COVID-19-pandemie werd naadloze online samenwerking voor tutorials, workshops en projecten van cruciaal belang. Het beheersen van de vaardigheid om efficiënt en met oog voor veiligheid en respect online te communiceren, is in het huidige digitale landschap van groot belang. Online communicatiemethoden variëren, waaronder:
Tekstgebaseerd:
Platforms zoals e-mail, discussieforums, tekstberichten en chatdiensten.
Video en audio:
Gebruik van online vergaderingen, conferenties, schermdeling, applicatiedeling, virtuele werelden en gamingplatforms.
Social media:
Omvatten een breed scala aan mediatypen, waaronder tekst, afbeeldingen en video.
Elke methode heeft zijn eigen niveau van formaliteit, waardoor voorzichtigheid geboden is bij het gebruik van de taal.
Digital Platforms:
Digitale platforms spelen een cruciale rol in het moderne leven en fungeren als elektronische kaders die diverse individuen en technologieën samenbrengen, waaronder studenten, ouders en leraren. Al voor het begin van COVID-19 hadden veel docenten platforms geïntegreerd in hun klaslokalen. Voorbeelden hiervan zijn SeeSaw voor leerbeheer, Classroom Dojo voor gedragsbeheer en TurnItIn voor het handhaven van academische integriteit. Vrijwel elk aspect van onderwijs kan mogelijk worden geïntegreerd in een digitaal platform of Learning Management System (LMS). Deze platforms bieden aanzienlijke mogelijkheden voor boeiend en verbindend onderwijs.
De traditionele opvatting van platforms als louter "tools" die neutraal en inwisselbaar zijn, wordt uitgedaagd door onderzoekers van digitale media. Ze onderzoeken steeds meer hoe hardware en software met elkaar, met individuen en met de samenleving als geheel interageren. Deze focus strekt zich uit tot voorbij het onderwijs en omvat verschillende aspecten van het moderne leven.
Digitale platforms zoals Uber, Facebook, YouTube, WhatsApp, Amazon, Spotify en OkCupid hebben de manier waarop we deelnemen aan activiteiten zoals het kopen en verkopen van goederen, reizen, verbinden met anderen en zelfs het aangaan van romantische relaties aanzienlijk getransformeerd. Platforms zijn zo geïntegreerd in het hedendaagse leven dat sommige individuen onze huidige tijd nu de "Platformmaatschappij" noemen. Deze term benadrukt de fundamentele rol die platforms spelen in het vormgeven van onze dagelijkse ervaringen en interacties.
Navigeren door het Digitale Informatie Landschap:
Een ander belangrijk aspect van digitale geletterdheid is het in staat stellen van individuen om online inhoud kritisch te evalueren, misinformatie te identificeren en hun persoonlijke informatie te beschermen.
Evalueren van online bronnen:
In een tijdperk van overvloedige online informatie is het van groot belang om de geloofwaardigheid en nauwkeurigheid van bronnen te beoordelen voordat je ze als betrouwbaar accepteert. Het toepassen van strategieën zoals het kruisverwijzen van informatie en het controleren van feiten met behulp van gerenommeerde bronnen kan helpen om de betrouwbaarheid van de online gevonden informatie te waarborgen.
Online privacy en beveiliging:
Zijn van het grootste belang voor het beschermen van persoonlijke gegevens en accounts tegen cyberdreigingen. Belangrijke tips voor het verbeteren van online privacy zijn het gebruik van sterke en unieke wachtwoorden, voorzichtigheid bij het delen van persoonlijke informatie online en het regelmatig bijwerken van privacy-instellingen om de informatie die je deelt te controleren.
Herkennen en begrijpen van veelvoorkomende online bedreigingen:
Is even cruciaal. Dit omvat bewustzijn van phishingpogingen, malware en social engineering-tactieken die zijn gericht op het uitbuiten van kwetsbaarheden. Het nemen van preventieve maatregelen zoals het installeren van gerenommeerde antivirussoftware, voorzichtig zijn met verdachte links en e-mails en geïnformeerd blijven over potentiële risico's, kan helpen deze bedreigingen te verminderen en de algehele online beveiliging te verbeteren.
